Hướng dẫn khởi kiện đòi lại quyền nuôi con sau ly hôn

Đòi lại quyền nuôi con phát sinh sau khi ly hôn được pháp luật điều chỉnh theo quy định

Quyền khởi kiện đòi lại quyền nuôi con

Vợ/chồng có quyền đòi lại quyền nuôi con nếu đảm bảo điều kiện mà pháp luật quy định Khi Tòa án quyết định hành động ly hôn đồng nghĩa tương quan với việc vợ, chồng sẽ phải tự thỏa thuận hợp tác về quyền nuôi con hoặc trải qua Tòa án để xác lập quyền trực tiếp nuôi con.

Khởi kiện đòi quyền nuôi con sau ly hôn là quyền của một trong các bên yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp giành quyền nuôi con khi quan hệ vợ chồng chấm dứt. Tranh chấp về quyền nuôi con thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án theo quy định của Bộ luật tố tụng.

Người có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con bao gồm các chủ thể được quy định tại (khoản 1 và khoản 5 Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình 2014), cụ thể là:

• Cha đẻ, mẹ đẻ của người con. Họ là người trực tiếp nuôi hoặc không được trực tiếp nuôi con theo nội dung của bản án/quyết định ly hôn đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án trước đó nhưng có yêu cầu đòi lại quyền nuôi con.
• Người thân thích
• Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình
• Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em
• Hội liên hiệp phụ nữ

Căn cứ chấm hết việc nuôi con

Căn cứ chấm hết việc nuôi con được lao lý tại ( khoản 2 Điều 84 Luật Hôn nhân và mái ấm gia đình năm trước ) như sau:

• Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con. Thỏa thuận được thực hiện trên nguyên tắc tự nguyện và đảm bảo tốt nhất việc nuôi dưỡng, giáo dục con.
• Người trực tiếp nuôi con không đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Việc biến hóa người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện kèm theo trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định hành động giao con cho người giám hộ theo lao lý pháp lý.

Điều kiện đòi lại quyền nuôi con

Trừ trường hợp vợ, chồng có thỏa thuận về quyền nuôi con thì điều kiện để đòi lại quyền nuôi con khi nhờ sự can thiệp của Tòa án là:

Điều kiện về chủ thể:

Người trực tiếp nuôi con phải là người có rất đầy đủ năng lượng hành vi dân sự, có tư cách đạo đức, nhân phẩm tốt, không thuộc trường hợp bị hạn chế quyền cha mẹ so với con cái theo lao lý tại ( Điều 85 Luật Hôn nhân và mái ấm gia đình năm trước ).

Điều kiện về vật chất (kinh tế)

• Vợ/chồng chứng minh có đủ điều kiện về vật chất như có tài sản thể hiện thông qua có công việc ổn định, có thu nhập, chỗ ở hợp pháp để nuôi sống người con và đáp ứng tối thiểu nhu cầu thiết yếu của người con.
• Mọi điều kiện về vật chất nhằm đảm bảo cho người con có được cuộc sống tốt nhất tương xứng với điều kiện của người có khả năng nuôi dưỡng, chăm sóc.

Điều kiện về tinh thần

• Người có quyền nuôi con không được thực hiện các hành vi bao lực gia đình đối với con cái, không để con tiếp xúc đến các tệ nạn xã hội,…
• Tạo môi trường sống, học tập, vui chơi cho người con đảm bảo hình thành và phát triển nhân cách bình thường của người con.

>>> Xem thêm: Giành lại quyền nuôi con khi vợ tái hôn

Trình tự thủ tục khởi kiện

Giải quyết tranh chấp quyền nuôi con thuộc thẩm quyền của Tòa án

Nội dung đơn khởi kiện

Đơn khởi kiện giành quyền nuôi con gồm những nội dung sau đây:

• Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện;
• Tên Tòa án nơi bị đơn cư trú;
• Tên, nơi cư trú, làm việc của người khởi kiện. Trường hợp các bên thỏa thuận địa chỉ để Tòa án liên hệ thì ghi rõ địa chỉ;
• Tên, nơi cư trú, làm việc của người bị khởi kiện;
• Quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm, những vấn đề cụ thể yêu cầu Tòa án giải quyết đối với người bị kiện;
• Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện: giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu, giấy khai sinh,… (bản sao).

>>> Xem thêm: Con sinh ra sau ly hôn có được xem là con chung?

Thành phần hồ sơ

• Đơn khởi kiện (mẫu đơn khởi kiện);
• Bản án/quyết định ly hôn của Tòa án;
• Giấy khai sinh của con (bản sao);
• Sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân (bản sao);
• Các tài liệu, chứng cứ làm căn cứ để thay đổi quyền nuôi con.

>> Tham khảo thêm: Mẫu đơn khởi kiện đòi lại quyền nuôi con

Thủ tục triển khai

Trường hợp vợ/chồng thỏa thuận về quyền nuôi con, yêu cầu Tòa án công nhận thuận tình quyền nuôi con thì được thực hiện như sau:

1. Vợ/chồng lập văn bản thỏa thuận về quyền nuôi con sau khi ly hôn.
2. Nộp đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án công nhận sự thỏa thuận về quyền nuôi con. (mẫu đơn yêu cầu thỏa thuận nuôi con)
3. Tòa án xem xét hồ sơ, kiểm tra về điều kiện nuôi dưỡng của cha mẹ. Nếu xét thấy việc thỏa thuận hoàn toàn tự nguyện, phù hợp với lợi ích của con thì Tòa án sẽ ra quyết định về việc thay đổi người nuôi con sau khi ly hôn.

Trường hợp vợ/chồng không tự thỏa thuận được thì Tòa án sẽ giải quyết tranh chấp về nuôi con được quy định tại (khoản 1 Điều 28 Bộ luật tố tụng dân sự 2015). Thủ tục thực hiện như sau:

1.  Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền nơi bị đơn đang cư trú, làm việc (mẫu đơn khởi kiện giành quyền nuôi con)
2.  Tòa án xem xét đơn. Nếu đơn hợp lệ, Tòa án tiến hành thụ lý vụ án, ra thông báo thụ lý để người khởi kiện thực hiện nghĩa vụ đóng tiền tạm ứng án phí.
3.  Người khởi kiện nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí đến Tòa án đang giải quyết đơn.
4.  Tòa án thực hiện xác minh hồ sơ, chứng cứ tiến hành hòa giải.
5.  Mở phiên Tòa xét xử sơ thẩm theo thủ tục tố tụng dân sự. Nếu không đồng ý với bản án/quyết định của Tòa thì một trong các bên có quyền kháng cáo trong thời hạn luật định.

Thời hạn xử lý đòi lại quyền nuôi con từ 04 – 06 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án theo pháp luật tại ( Điều 203 BLTTDS năm ngoái ). Quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người đòi lại quyền nuôi con sẽ phát sinh kể từ khi bản án / quyết định hành động của Tòa không bị kháng nghị, kháng nghị có hiệu lực hiện hành pháp lý. Trên đây là bài viết tương quan đến quyền nuôi con cũng như hướng dẫn cách viết đơn, phương pháp khởi kiện đòi lại quyền nuôi con theo lao lý của pháp lý.

Nếu có thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết hoặc có vấn đề phát sinh trong quan hệ hôn nhân và gia đình, quý bạn đọc có thể liên hệ thông qua hotline bên dưới để nhận được sự tư vấn trực tiếp và hỗ trợ một cách nhiệt tình từ Luật sư. Xin cảm ơn.