Kỳ kế toán thuế là một trong những lĩnh vực kế toán quan trọng, đóng vai trò không thể thiếu trong việc đảm bảo sự phát triển của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với nhiều người, đặc biệt là những người mới tiếp cận với lĩnh vực này, thì việc hiểu rõ về kế toán thuế và các quy định về thời điểm lập báo cáo thuế là một thách thức lớn. Vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào khái niệm kế toán thuế và tìm hiểu quy định về thời điểm phải lập báo cáo thuế theo lịch Dương năm.

Nội dung
Kế toán thuế là gì?
Theo điều 3, khoản 2 của Thông tư 111/2021/TT-BTC, người kế toán thuế làm việc với cơ quan thuế để thu thập, ghi chép và phản ánh đầy đủ các thông tin liên quan đến tiền thuế phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm số tiền phải nộp, đã thu, còn phải thu, phải hoàn, đã hoàn, còn phải hoàn, miễn, giảm, khoanh nợ và xóa nợ.
Quy định về thời điểm lập báo cáo thuế theo năm dương lịch
Theo khoản 1 Điều 8 Thông tư 111/2021/TT-BTC, thời điểm lập báo cáo thuế được xác định theo năm dương lịch, được gọi là năm kế toán, bao gồm 4 chữ số. Cụ thể:
- Kỳ kế toán thuế tính từ ngày 01 tháng 01 đến hết ngày 31 tháng 12 của năm dương lịch.
- Kỳ kế toán thuế năm đầu tiên của đơn vị kế toán thuế mới được xác định từ ngày quyết định thành lập mới, chia, tách, hợp nhất, sáp nhập đơn vị kế toán thuế có hiệu lực đến hết ngày 31 tháng 12 của năm dương lịch.
- Kỳ kế toán thuế cuối cùng của đơn vị kế toán thuế khi bị chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể tính từ ngày 01 tháng 01 của năm dương lịch đến hết ngày trước ngày quyết định chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể đơn vị kế toán thuế có hiệu lực.
- Thời gian của kỳ kế toán thuế năm đầu tiên và năm cuối cùng được thực hiện theo hướng dẫn của Luật Kế toán 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Các nguyên tắc hạch toán theo kỳ kế toán thuế
Việc hạch toán theo kỳ kế toán thuế cần tuân thủ các nguyên tắc quy định tại khoản 2 Điều 8 Thông tư 111/2021/TT-BTC như sau:
- Ngày hạch toán kế toán thuế phải được xác định là ngày ghi sổ kế toán thuế vào Phân hệ kế toán thuế.
- Ngày thu thập thông tin đầu vào của kế toán thuế phải đảm bảo nguyên tắc ngay trong ngày phát sinh nghiệp vụ quản lý thuế hoặc chậm nhất là ngày liền kề tiếp theo ngày phát sinh nghiệp vụ quản lý thuế.
Ngoại trừ các ngày nghỉ theo quy định, ngày thu thập thông tin là ngày làm việc tiếp theo của ngày nghỉ đó.
- Trong trường hợp trong quá trình lập báo cáo kế toán thuế phát sinh điều chỉnh các nghiệp vụ quản lý thuế đã được hạch toán vào kỳ kế toán thuế của năm trước, nếu thực hiện trước thời điểm đóng kỳ kế toán thuế, thì được hạch toán điều chỉnh vào kỳ kế toán thuế của năm trước và xác định bằng thông tin năm kế toán được quy định tại mục 2.
- Sau thời điểm đóng kỳ kế toán thuế, việc điều chỉnh số liệu thuộc kỳ kế toán thuế của năm trước chỉ được thực hiện khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và theo quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều 27 và khoản 2, khoản 3 Điều 30 Thông tư 111/2021/TT-BTC.

Quy định về mở, đóng kỳ kế toán thuế
Việc mở, đóng kỳ kế toán thuế được quy định tại khoản 3 Điều 8 Thông tư 111/2021/TT-BTC như sau:
- Mở kỳ kế toán thuế là thiết lập trạng thái mở trên Phân hệ kế toán thuế từ ngày bắt đầu kỳ kế toán thuế nhằm cập nhật thông tin đầu vào, chứng từ kế toán thuế, hạch toán sổ kế toán thuế hoặc sửa, xóa dữ liệu trên sổ kế toán thuế.
- Đóng kỳ kế toán thuế là thiết lập trạng thái đóng trên Phân hệ kế toán thuế đối với một kỳ kế toán thuế để ngừng cập nhật thông tin đầu vào, chứng từ kế toán thuế, sửa hoặc xóa dữ liệu trên sổ kế toán thuế.
- Thời điểm đóng kỳ kế toán thuế là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán.
- Trong trường hợp ngày đóng kỳ kế toán thuế trùng với ngày nghỉ theo quy định, ngày đóng sẽ được chuyển sang ngày làm việc tiếp theo ngay sau ngày nghỉ đó.
- Nếu có nguyên nhân khách quan và cần lùi thời điểm đóng kỳ kế toán thuế, phải có sự phê duyệt từ Tổng cục Thuế.
Sau khi kỳ kế toán thuế kết thúc và trước khi báo cáo được phê duyệt bởi cơ quan có thẩm quyền, mọi điều chỉnh số liệu kế toán thuế sẽ được hạch toán theo thông tin năm kế toán quy định tại mục 2, mục 3.
Trong thời gian từ ngày đóng kỳ kế toán đến trước khi báo cáo kế toán thuế được phê duyệt, cơ quan thuế chỉ được điều chỉnh số liệu kế toán năm kế toán theo đề nghị của cơ quan có thẩm quyền hoặc nếu có sai sót thì phải được phê duyệt bởi Tổng cục Thuế trước khi được hạch toán theo thông tin năm kế toán quy định tại mục 2, mục 3.
Nếu có các sai sót số liệu kế toán không được điều chỉnh trong kỳ kế toán thuế theo thông tin năm kế toán quy định ở trên, thì sẽ phải hạch toán vào kỳ kế toán thuế của năm hiện tại và bổ sung thông tin vào năm ngân sách với giá trị “01” để làm cơ sở thuyết minh trong báo cáo kế toán thuế của năm hiện tại.