Trong thời gian gần đây, nhiều lao động thường chọn thời điểm cuối năm để rút BHXH 1 lần để sử dụng cho các chi phí dịp Tết. Tuy nhiên, việc rút toàn bộ số tiền này một lần vào cuối năm có thể không là lựa chọn tốt. Dưới đây là một số lý do tại sao không nên rút BHXH 1 lần vào cuối năm
Nội dung
Những lí do không nên rút BHXH 1 lần vào cuối năm?
Thời điểm cuối năm là lúc nhu cầu chi tiêu tăng cao, vì vậy nhiều người tham gia Bảo hiểm xã hội nghĩ đến việc rút BHXH 1 lần để giải quyết các nhu cầu trước mắt. Tuy nhiên, có ít nhất 03 lý do không nên rút BHXH 1 lần vào dịp cuối năm mà không phải ai cũng biết.
Không phải lúc nào nghỉ việc cũng được rút BHXH 1 lần
Người lao động sau khi nghỉ việc và muốn rút BHXH 1 lần cần phải gửi yêu cầu đến cơ quan BHXH để được giải quyết chế độ BHXH. Tuy nhiên, người lao động cần phải đáp ứng được các điều kiện hưởng được quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13.
Theo đó, người lao động phải thuộc một trong 8 trường hợp sau để được giải quyết hưởng chế độ BHXH 1 lần:
- Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
- Lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở phường, xã, thị trấn chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
- Người tham gia BHXH ra nước ngoài để định cư.
- Người đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
- Những người được quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 2 Luật BHXH (bao gồm: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân) khi xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
- Những người được quy định tại điểm e khoản 1 Điều 2 Luật BHXH (bao gồm: Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí) khi xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
- Người lao động bắt buộc tham gia BHXH sau 01 năm nghỉ việc mà chưa tham gia đủ 20 năm.
- Người tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đóng đủ 20 năm.
Vì vậy, người lao động không nên vội vàng nghỉ việc để rút toàn bộ tiền BHXH một lần khi không được hưởng như đã nêu ở trên, đặc biệt là vào thời điểm cuối năm khi họ có thể mất cả tiền thưởng Tết và lương tháng 13 từ công ty.
Giảm mức tiền lãnh BHXH 1 lần
Hiện nay, mức tiền lãnh BHXH 1 lần được tính dựa trên thời gian đóng BHXH và mức lương hàng tháng đóng BHXH của người lao động.
Đối với trường hợp đóng BHXH bắt buộc, mức lãnh BHXH 1 lần của người lao động được quy định tại Điều 19 của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH theo công thức tính:
Mức lãnh = (1,5 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH trước 2014) + (2 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH từ 2014)
Trong đó: Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Đối với trường hợp tham gia BHXH tự nguyện: thì mức lãnh BHXH 1 lần của người lao động tham gia BHXH tự nguyện được quy định tại Điều 6 của Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH theo công thức:
Mức lãnh = (1,5 x Mbqtn x Số năm đóng BHXH trước 2014) + (2 x Mbqtn x Số năm đóng BHXH từ 2014) – Số tiền Nhà nước hỗ trợ
Trong đó Mbqtn là mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Như vậy, theo các công thức trên, có thể thấy mức tiền lãnh BHXH 1 lần sẽ tương ứng với Mbqtl/Mbqtn.
Theo đó, Mbqtl và Mbqtn sẽ được tính theo công thức sau:
Mbqtl/Mbqtn = (Số tháng đóng BHXH x Tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH x Hệ số trượt giá) : Tổng số tháng đóng BHXH
Hằng năm, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội sẽ ban hành thông tư mới để quy định hệ số trượt giá, mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH vào thời điểm cuối năm trước, có hiệu lực từ ngày 01/01 đến hết ngày 31/12 của năm sau, và hệ số trượt giá của năm sau sẽ cao hơn năm trước.
Vì vậy, khi hệ số trượt giá tăng, Mbqtl/Mbqtn cũng sẽ tăng, và mức hưởng BHXH 1 lần cũng sẽ tăng thêm sau mỗi năm.
Do đó, trong trường hợp bắt buộc rút BHXH 1 lần, người lao động nên chờ đến năm sau để rút, khi đó mức hưởng sẽ cao hơn.
Ngoài ra, số tiền được tính thêm tùy thuộc vào thời gian và mức tiền lương/thu nhập đóng BHXH của mỗi người, có thể dao động từ vài trăm đến vài triệu đồng.
Thời gian chi trả tiền BHXH 1 lần sẽ lâu hơn
Thời gian nhận hưởng BHXH 1 lần được quy định tại Khoản 4, Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014. Cụ thể như sau:
“Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do”.
Tuy nhiên trên thực tế thời điểm cuối năm, các cơ quan, tổ chức doanh nghiệp khác, dịp cuối năm, cơ quan BHXH cũng bận rộn nhiều công việc, do đó người lao động thường nhận được tiền chi trả BHXH 1 lần không đúng hạn. Bên cạnh đó, tình trạng nhiều người lao động đổ xô đi rút BHXH cuối năm cũng là lý do khiến cho việc giải quyết thường bị trễ so với thời gian mà pháp luật quy định.
Tại nhiều địa phương, người lao động phải chờ cả tháng mới nhận được tiền BHXH 1 lần do đó nếu rút bảo hiểm xã hội 1 lần vào dịp cuối năm rất có thể sang năm sau người lao động mới nhận được tiền.
Như vậy, lời khuyên của Luật Quang Huy là người tham gia BHXH không nên rút BHXH 1 lần vào gần thời điểm cuối năm do một số nguyên nhân như đã nêu bên trên. Trường hợp bắt buộc phải rút BHXH 1 lần, người lao động cần chú ý rút trước thời điểm cách Tết ít nhất từ 1 tháng để hạn chế rủi ro nhận được tiền sau Tết.
Mong rằng những chia sẻ trong bài viết trên có thể mang lại cho bạn đọc những thông tin hữu ích nhất.
