Mặc dù việc rút bảo hiểm xã hội 1 lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện sẽ gây thiệt hại cho họ, nhưng trong một số trường hợp đây lại là giải pháp tối ưu. Dưới đây là thông tin chi tiết về điều kiện và thủ tục rút BHXH 1 lần được cung cấp bởi Luật Quang Huy.
Nội dung
Điều kiện để rút Bảo hiểm xã hội 1 lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Theo quy định tại Khoản 1, Điều 77, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và theo Khoản 1, Điều 1, Nghị quyết 93/2015/QH13, người lao động tham gia BHXH tự nguyện có thể rút một lần nếu đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
- Có yêu cầu hưởng BHXH 01 lần;
- Thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Người lao động tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Thủ tục rút BHXH 1 lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Để rút BHXH 1 lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện, cần thực hiện theo quy định tại Quyết định 222/QĐ-BHXH ban hành ngày 25/2/2021. Thủ tục rút BHXH 1 lần bao gồm các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Người lao động cần chuẩn bị một bộ hồ sơ gồm:
- Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội.
- Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB).
Các trường hợp đặc biệt phải bổ sung giấy tờ sau:
Đối với người ra nước ngoài để định cư, phải nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
- Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
- Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
- Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài, giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
Trong trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như Ung thư, Bại liệt, Xơ gan cổ chướng, Phong, Lao nặng, Nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, cần có trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; Nếu người lao động bị mắc các bệnh khác, thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% khả năng lao động trở lên của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
Nếu thanh toán phí giám định y khoa, cần kèm theo hóa đơn, chứng từ thu phí giám định và bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
Bước 2: Nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần
Người lao động đến Cơ quan BHXH huyện/tỉnh nơi cư trú để nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần. Sau khi tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ, bộ phận tiếp nhận sẽ cung cấp phiếu hẹn để trả kết quả cho người nộp hồ sơ.
Bước 3: Nhận tiền BHXH 1 lần
Trong thời hạn giải quyết 05 ngày kể từ khi Cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ, sẽ tiến hành chi trả BHXH 1 lần cho người hưởng. Người nhận có thể nhận tiền BHXH 1 lần thông qua phương thức đã đăng ký trong hồ sơ hưởng, bao gồm:
- Nhận tiền trực tiếp tại cơ quan BHXH nơi nộp hồ sơ;
- Nhận tiền thông qua bưu điện;
- Nhận tiền thông qua chuyển khoản vào tài khoản cá nhân.
Cách tính mức hưởng BHXH 1 lần được như thế nào?
Theo Điều 6, Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH ban hành ngày 18/2/2016, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng BHXH 1 lần khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Mức hưởng BHXH 1 lần được tính như sau:
Đối với trường hợp tham gia BHXH trên 1 năm: Mức hưởng BHXH 1 lần được tính theo quy định tại Điểm a và Điểm b, Khoản 2, Điều 77 của Luật Bảo hiểm xã hội, Khoản 3, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội về việc thực hiện chính sách hưởng BHXH 1 lần đối với người lao động.
Mức hưởng BHXH 1 lần = (1,5 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014) – Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (*)
Lưu ý: Mbqtn là mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Mbqtn được tính bằng công thức: Mbqtn = (Số tháng đóng BHXH x Thu nhập tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) / (Tổng số tháng đóng BHXH)
Nếu người tham gia BHXH bị mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng thì tại (*) sẽ không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.
Đối với trường hợp tham gia BHXH chưa đủ một năm:
Mức hưởng BHXH 1 lần của người tham gia BHXH có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm (12 tháng) được tính bằng 22% của tổng các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Mức hưởng BHXH 1 lần được tính dựa trên mức thu nhập tháng đã đóng BHXH, được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng theo quy định tại Khoản 2, Điều 4, Nghị định số 134/2015/NĐ-CP.
Công thức tính như sau: Mức hưởng BHXH 1 lần = 22% x Tổng mức thu nhập tháng đã đóng BHXH – Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (*).
Lưu ý:
- Nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ, từ tháng 01 đến tháng 06 tính là nửa năm, từ tháng 07 đến tháng 11 tính là một năm.
- Trường hợp có thời gian đóng BHXH trước và sau ngày 01/01/2014 mà thời gian đóng trước ngày 01/01/2014 có tháng lẻ, những tháng lẻ đó sẽ được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ ngày 01/01/2014 trở đi để tính hưởng BHXH 1 lần.
Tuy nhiên, việc rút BHXH sẽ khiến người lao động mất quyền lợi hưởng lương hưu và các chế độ tử tuất. Vì vậy, người lao động nên cân nhắc trước khi quyết định rút BHXH.
Mong rằng những thông tin trên sẽ cung cấp cho độc giả nhiều thông tin hữu ích nhất. Để được hỗ trợ hoặc tư vấn thêm về các vấn đề liên quan đến Bảo hiểm xã hội, độc giả có thể liên hệ với Luật Quang Huy.
